សង្គមប្រជាធិបតេយ្យ ត្រូវតែមាន និតិរដ្ឋជាដាច់ខាត

បញ្ចូលព័ត៌មានដោយ៖Unknown on Wednesday, October 30, 2013 0

ទស្សនៈលោកRousseau ចំពោះប្រជា ធិបតេយ្យ៖គោលការណ៍នៃប្រជាធិបតេយ្យគឺ ប្រជាជន ទាំងមូលជាម្ចាស់នៃអធិបតេយ្យ ហើយ ប្រជាជនជាអ្នក ប្រើប្រាស់អធិបតេយ្យ នោះ។ប្រជាជន អាចប្រើប្រាស់អធិបតេយ្យ តាមរយៈការបង្កើតច្បាប់។ច្បាប់ជា ប្រភព នៃសេរីភាពហើយប្រភព នៃច្បាប់គឺ ជាឆន្ទៈ ទូទៅរបស់ប្រជាជនទាំងអស់។លោកRousseau បានលើកជាឧទាហរណ៍ ថាប្រសិនបើរដ្ឋ មួយមាន ប្រជាពលរដ្ឋ ចំនួន១០,០០០នាក់ នោះសមាជិកម្នាក់ៗ នៃរដ្ឋនោះ មានចំណែក ១/១០,០០០នៃអំណាចកំពូល។ច្បាប់ជាឆន្ទៈ ទូទៅ របស់ប្រជាជន ទាំងអស់ ដូច្នេះច្បាប់ត្រូវធ្វើឡើងក្នុងគោលដៅទូទៅសម្រាប់គោលការណ៍ធំៗ ដែលជា កិច្ចការរបស់រដ្ឋាភិបាល។ ច្បាប់សម្រាប់ប្រជាជនទាំងអស់យកទៅអនុវត្ត។ ច្បាប់ដែល ប្រជាជនមិនបានអនុម័ត ពុំមែនជាច្បាប់ទេ ហើយបើរាស្រ្តមិនបានអន្តរាគមន៍ ដោយផ្ទាល់ យ៉ាងហោចណាស់ ក៍មាន ប្រជាមតិ ទទួលស្គាល់យល់ព្រម ពីប្រជារាស្ត្រដែរ។

លោក Rousseau គិតថាច្បាប់មិនអាចមានគ្រោះថ្នាក់ចំពោះសេរីភាពរបស់បុគ្គលទេព្រោះច្បាប់សម្រេច ដោយមនុស្សទាំងអស់គ្នាហើយអនុវត្តន៍ចំពោះមនុស្សទាំងអស់គ្នាដូច្នេះមិនមានបច្ច័យណាមួយដែល មនុស្ស ទាំងអស់សម្រេចអ្វីមួយដែលឲ្យទោសដល់មនុស្សទាំងអស់នោះទេ។

ប្រទេសដែលតូចហើយមានប្រជាជនតិចគេអាចអនុវត្តប្រជាធិបតេយ្យដោយផ្ទាល់បានតែប្រទេសដែល មានប្រជាជនយ៉ាងច្រើននោះគេពិតជាពិបាកអនុវត្តប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យដោយផ្ទាល់ណាស់។ ចំពោះបញ្ហានេះលោក Rousseau បានលើកឡើងនុវអនុសាសន៍បច្ចេកទេសមួយចំនួន៖

ច្បាប់ដែលសំខាន់ៗរបស់រដ្ឋត្រូវតែប្រជារាស្រ្តសម្រេចតាមរយៈការធ្វើប្រជាមតិ
ចំពោះបញ្ហាដែលមិនសំខាន់គេអាចប្រគល់ឲ្យអ្នកតំណាងរាស្រ្ត។
ការជ្រើសរើសអ្នកតំណាងរាស្រ្តត្រូវកម្រិតពេលវាលាពីព្រោះអ្នកតំណាងរាស្រ្តដែលត្រូវបានគេជ្រើសរើសច្រើនលើកច្រើនសារ នោះនឹងមានមុខរបបជាអ្នកតំណាងរាស្រ្តជាមិនខាន។
ត្រូវបង្កើតច្បាប់ដាក់ទោសចំពោះអ្នកតំណាងរាស្រ្តដែលមិនគោរពតាមឆន្ទៈរបស់ប្រជាជន និងមិនបានអនុវត្តតាមកម្មវិធីរបស់ខ្លួន។

នៅពេលដែលច្បាប់ត្រូវបានអនុម័តតាមរយៈមនសិការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងមូល ច្បាប់ត្រូវតែ យកទៅអនុវត្តយ៉ាងតឹងរឹងជាទីបំផុត។បើច្បាប់មិនអាចអនុវត្តចំពោះមនុស្សទាំងអស់នោះមិន មែនប្រជាធិបតេយ្យឡើយ។រដ្ឋាភិបាលជាអ្នកប្រតិបត្តិច្បាប់ដែលប្រជាជនជាអធិបតី។អធិបតេយ្យ របស់ប្រជាជនស្ថិតនៅក្នុងអំណាចនិតិបញ្ញត្តិដែលជាអំណាចធ្វើច្បាប់និងលប់ច្បាប់។

របបនយោបាយ

របបប្រជាធិបតេយ្យជារបបមួយដែលល្អឥតខ្ចោះ ប្រសិនបើរបបនយោបាយនោះអាចធ្វើឲ្យអំណាច និតិបញ្ញត្តិនិងអំណាចប្រតិបត្តិមាន Checks and Balances។ លោក Rousseau យល់ឃើញថា បើប្រជារាស្រ្តមានការយល់ដឹងខ្ពស់ ទើបប្រជាធិបតេយ្យមានដំណើរការទៅល្អ។រដ្ឋាភិបាល ប្រជាធិបតេយ្យជារដ្ឋាភិបាលសម្រាប់ប្រជារាស្រ្តដែលជាបញ្ញាជន មានន័យថាមិនមែនរដ្ឋាភិបាលសម្រាប់ មនុស្សឬពលរដ្ឋល្ងង់ទេ។

មេប៉ូលីសស្រីជនជាតិប្រេស៊ីលម្នាក់ដែលបានធ្វើជាប្រធានប៉ូលលីសជាង១៧ឆ្នាំមកហើយបានមាន ប្រសាសន៍ថា៖ហេតុអ្វីបានជាខ្ញុំធ្វើជាមេប៉ូលីស? ពីព្រោះខ្ញុំពិតជាជឿថារបបប្រជាធិបតេយ្យពិត ប្រាកដត្រូវការការអនុវត្តច្បាប់ដ៍ខ្លាំងខ្លាមួយដោយហេតុនេះហើយខ្ញុំបានខិតខំធ្វើការយ៉ាងខ្លាំង ពីព្រោះ ក្នុងនាមជាសមាជិកនៃអ្នកអនុវត្តច្បាប់របស់រដ្ឋាភិបាល ខ្ញុំត្រូវការការពារប្រជាជនខ្ញុំ យើងត្រូវតែកែប្រែច្បាប់ឲ្យមានប្រសិទ្ធិភាពបើមិនអញ្ចឹងទេយើងមានប្រជាធិបតេយ្យតែនៅលើ ក្រដាសតែប៉ុណ្ណោះ។យើងត្រូវការការបង្ហាញពិតប្រាកដចំពោះការងាររបស់យើងការពារការងារនោះ ដើម្បីឲ្យមាន លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាដក។(វិទ្យុVOAសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិច 06/April/2013)

និតិរដ្ឋជាប្រទេសដែលមានច្បាប់និងការអនុវត្តច្បាប់យ៉ាងតឹងរឹង។ច្បាប់ការពារនិងបំរើផលប្រយោជន៍ របស់ប្រជាជនទូទៅទាំងអស់គ្នាព្រោះច្បាប់ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយប្រជាជនឬតំណាងពិតប្រាកដ របស់ប្រជាជន។ដូច្នេះការអនុវត្តតាមច្បាប់បានត្រឹមត្រូវគឺជាការការពារនិងបំរើផលប្រយោជន៍របស់ ប្រជាជននៅក្នុងប្រទេសទាំងអស់គ្នា។ភាពធូរលុងក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ធ្វើឲ្យមនុស្សមួយក្រុមតូចដែល មានអំណាចនិងលុយកាក់នៅក្នុងប្រទេសទទួលបានផលលើសលប់តាមរយៈអំពើទុច្ចរិត ប៉ុន្តែបណ្តាល ឲ្យប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍របស់ប្រជាជនភាគច្រើនបំផុត។អ្នកដែលរស់នៅក្នុងប្រទេសនិតិរដ្ឋស្ថិត នៅក្រោម ច្បាប់ ទាំងអស់គ្នាដោយគ្មាននរណាម្នាក់អាចនៅក្រៅសំនាញ់ច្បាប់បានឡើយ។

មនុស្សមួយក្រុមតូចដែលស្ថិតនៅក្រៅសំនាញ់ច្បាប់អាចបំពានឬល្មើសច្បាប់ហើយគ្មានស្ថាប័នណាមួយ អាចដាក់ទ័ណ្ឌកម្មបានឡើយព្រោះគ្រប់ស្ថាប័នសំខាន់ៗដូចជា ប៉ូលីស ទាហាន ប្រព័ន្ធតុលាការ ជាដើម ត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយបក្ខពួករបស់ខ្លួនតាមរយៈអំណាចនិងលុយកាក់ នោះបណ្តាលឲ្យមានភាពធូរលុង ក្នុងការអនុវត្តច្បាប់។ កាលណាមានភាពធូរលុងក្នុងការអនុវត្តច្បាប់អ្នកដែលមានអំណាច អ្នកមានលុយ ស្រូបទាញ កេងប្រវ័ញ្ចជាតិ ហើយអ្នកដែលក្រីក្រគ្មានលុយគ្មានអំណាចជាអ្នករងគ្រោះ។

តើត្រូវធ្វើដូចម្តេចដើម្បីធ្វើឲ្យសង្គមក្លាយជាសង្គមនិតិរដ្ឋ? គឺត្រូវបំបែកអំណាចរដ្ឋ ឬ កាត់បន្ថយអំណាច អ្នកដឹកនាំ។ តើដើម្បីកាត់បន្ថយអំណាចរដ្ឋត្រូវធ្វើដូម្តេច? សម្រាប់ក្រុមសម្ព័ន្ធយល់ឃើញថាក្នុង កាលៈទេសៈកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នត្រូវប្រើប្រាស់ យន្តការ៨ចំណុចដើម្បីកាត់បន្ថយអំណាចរដ្ឋ។

នយោបាយមិនមែនជាមុខរបររកស៊ីទេ តែជាការងារជួយសង្រ្គោះ

អត្ថបទខាងក្រោមដកស្រង់ចេញពីវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ៖ នៅកម្ពុជា មានវិបត្តិសង្គមជាច្រើនដែលត្រូវគេមើលឃើញថាមានប្រភពចេញពីនយោបាយក្នុងនោះការចំណាយដើមទុនដើម្បីធ្វើនយោបាយគឺជាបញ្ហាដ៏សំខាន់មួយដែលគេមិនអាចមើលរំលងបាន។ ជាទូទៅ នៅពេលដែលអ្នកនយោបាយចំណាយប្រាក់ច្រើន ពួកគេនឹងច្បាស់ជាត្រូវ «ស្រង់ដើម» តាមគ្រប់រូបភាពដែលអាចធ្វើបាន។ នេះជាវដ្តសង្សារដែលវិលវល់ចុះឡើងរវាងពិភពនយោបាយ និងបញ្ហាសង្គមដែលគួរតែមានដំណោះស្រាយ។

ចុងក្រោយនេះ ការតថ្លៃគ្នារឿងលុយកាក់ដើម្បីមុខតំណែងឬដើម្បីអាចឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រលេខរៀងល្អ ហាក់បីដូចជាស្ងប់ស្ងៀមបន្តិចបើធៀបទៅនឹងកាលពីប៉ុន្មានអាណត្តិមុន។ ប៉ុន្តែ «ទឹកស្ងប់ក៏មិនមែនមានន័យថាគ្មានត្រីនោះដែរ» យ៉ាងណាមិញ បញ្ហាលុយកាក់នៅតែជារឿងសំខាន់ដដែលនៅក្នុងពិភពនយោបាយកម្ពុជា បើទោះបីជាវាមិនសូវជាពុះកញ្ជ្រោលចេញមកក្រៅខ្លាំងដូចពីមុនក៏ដោយ។

ប្រាក់ គឺជាមធ្យោបាយមួយក្នុងចំណោមមធ្យោបាយសំខាន់ៗទាំងឡាយ ដើម្បីឈានទៅប្រឡូកក្នុងឆាកនយោបាយ។ នៅកម្ពុជា គណបក្សនយោបាយនីមួយៗពឹងផ្អែកទាំងស្រុងទៅលើប្រភពធនធានហិរញ្ញវត្ថុផ្ទាល់ខ្លួន។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាអ្នកនយោបាយត្រូវតែចំណាយប្រាក់ទៅតាមឋានៈ តួនាទីដែលខ្លួនមាន ឬដែលខ្លួនរំពឹងថានឹងទទួលបាន។

ជាទូទៅ គណបក្សនីមួយៗមានប្រភពហិរញ្ញវត្ថុសំខាន់ពីរ៖ ទី១ គឺការដាក់ទុនរបស់អ្នកនយោបាយម្នាក់ៗ និងទី២ គឺការកៀងគរពីប្រភពផ្សេងៗ ជាពិសេសពីអ្នកដែលមានសមានចិត្តជាមួយគណបក្សនោះ។ សម្រាប់គណបក្សកាន់អំណាច បញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុមិនសូវជាចោទឡើយ ពីព្រោះអ្នកនយោបាយសុទ្ធតែជាអ្នកមានប្រាក់ រីឯអ្នកដែលមានសមានចិត្តជាមួយគណបក្សនេះភាគច្រើនជាអ្នកជំនួញធំៗដែលសម្បូរប្រាក់យ៉ាងហូរហៀរ។

ប៉ុន្តែ សម្រាប់គណបក្សក្រៅររដ្ឋាភិបាលវិញ បញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុគឺជាចំណោទយ៉ាងធំធេងមួយ។ ចំណោទនៅត្រង់ថា សកម្មជននយោបាយក៏មិនសូវសម្បូរប្រាក់ រីឯប្រភពចំណូលផ្សេងទៀតក៏មិនសូវជាសម្បូរបែប។ ប្រភពចំណូលមួយភាគធំបានមកពីការរៃអង្គាសពីសហគមន៍ខ្មែរនៅក្រៅប្រទេស។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាកន្លងទៅ បញ្ហាលុយកាក់ច្រើនតែផ្ទុះចេញពីគណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាល។

សម្រាប់ក្រុមអ្នកវិភាគបញ្ហាសង្គមកម្ពុជា មានវិបត្តិសង្គមធំធេងណាស់ដែលកើតចេញពីការដាក់ទុននៅក្នុង«ជំនួញនយោបាយ»។ សម្រាប់គណបក្សកាន់អំណាច តំណាងរាស្ត្រឬប្រធានក្រុមការងារដែលទទួលបន្ទុកមណ្ឌលបោះឆ្នោតនីមួយៗ ត្រូវចំណាយប្រាក់យ៉ាងច្រើនសម្រាប់ចុះមូលដ្ឋានជួបប្រជាពលរដ្ឋជាប្រចាំផង និងជាពិសេសសម្រាប់យុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតតែម្តង។ ដូច្នេះ ពួកគេច្បាស់ជាត្រូវសម្លឹងរកប្រភពចំណូលមកវិញឲ្យបានច្រើនដែរ។ តើនេះមិនមែនជាប្រភពនៃអំពើពុករលួយទេឬ?

រីឯអ្នកជំនួញធំៗដែលផ្តល់ហិរញ្ញវត្ថុដល់គណបក្សនយោបាយក៏ត្រូវប្រឹងរកចំណូលមកវិញឲ្យបានច្រើនដែរ ដើម្បីប៉ះប៉ូវការខាតបង់ទៅលើនយោបាយ។ ពួកគេក៏ត្រូវការឥទ្ធិពលរបស់អ្នកនយោបាយ ដើម្បីការពារមុខជំនួញរបស់ខ្លួនដែរ ពីព្រោះវាជារឿងធម្មតាទេដែល«អ្នកជំនួញតែងរកផលចំណេញ»។ ទីបំផុត ផលវិបាកនឹងធ្លាក់ទៅលើសង្គមទាំងមូលក្នុងនោះ អ្នកក្រីក្ររងផលប៉ះពាល់ខ្លាំងជាងគេ។ វាមិនខុសអ្វីពីសុភាសិតដែលថា«ច្របាច់កចិន លៀនអណ្តាតខ្មែរនោះឡើយ»។

ស្ថានភាពមិនខុសគ្នាប៉ុន្មានឡើយសម្រាប់គណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាល ជាពិសេសគឺបក្សប្រឆាំងតែម្តង។ ការចំណាយប្រាក់ទៅលើនយោបាយបានក្លាយជាប្រភពនៃបញ្ហារាប់រយជំពូក។ អ្នកខ្លះបានចំណាយទ្រព្យធនអស់រលីងពីខ្លួន តែទីបំផុត មុខតំណែងអ្វីក៏មិនទទួលបានដែរ។ អ្នកទាំងនោះត្រូវធ្លាក់ខ្លួនក្រីក្រកាន់តែខ្លាំង ហើយអ្នកខ្លះក៏មានបញ្ហាក្នុងគណបក្សរហូតត្រូវគេបណ្តេញចេញ ឬត្រូវបង្ខំចិត្តដើរចេញដោយខ្លួនឯង។ នេះជាអ្វីដែលគេហៅថា «ប្រាក់ក៏បង់ ថង់ក៏ដាច»។ រីឯអ្នកដែលនៅមានលទ្ធភាព ចេះតែបន្តប្រឹងប្រែងដោយសង្ឃឹមថា ថ្ងៃណាមួយពួកគេអាចស្រង់ដើមវិញបាន។

ដូច្នេះ ដើម្បីចាកចេញពីវដ្តសង្សារនេះ អ្នកនយោបាយគួរតែត្រូវចៀសផុតពីការចាប់បង្ខំឲ្យចំណាយប្រាក់ផ្ទាល់ខ្លួនសន្ធឹកសន្ធាប់បែបនេះតទៅទៀត។ ក្នុងន័យនេះ កម្ពុជាគួរមានច្បាប់មួយដើម្បីកំណត់ពីហិរញ្ញវត្ថុបក្សនយោបាយឲ្យបានច្បាស់លាស់។ ទន្ទឹមនឹងនោះដែរ អ្នកនយោបាយខ្មែរគួរផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតមួយជាចាំបាច់៖ នោះគឺនយោបាយមិនមែនជាមុខជំនួញដើម្បីស្វែងរកផលចំណេញផ្ទាល់ខ្លួនទេ តែអ្នកនយោបាយត្រូវមានទំនួលខុសត្រូវដ៏ធំបំផុត ចំពោះមុខប្រទេសជាតិ និងប្រជាជន។

ប្រសិនបើទំនួលខុសត្រូវដ៏ធំនេះត្រូវបានគ្របដណ្តប់ដោយផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន និងប្រសិនបើនយោបាយនៅតែត្រូវគេចាត់ទុកជាមុខជំនួញ វិបត្តិសង្គមដែលជាផលវិបាកនៃការចំណាយប្រាក់របស់អ្នកនយោបាយនឹងនៅតែបន្តកើតឡើង គ្មានទីបញ្ចប់ឡើយ៕ ( ដកស្រង់ចេញពីវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ

http://www.khmer.rfi.fr/Investissement-politique-devenu-probleme-social)

ត្ថបទខាងក្រោមដកស្រង់ចេញពីFacebookរបស់លោក Ldp Sothea

គោលដៅរបស់គណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ គឺ មាតុភូមិមួយដែលពួកយើងរស់នៅដោយស្មើភាព គ្នាក្នុងភាពជាម្ចាស់ប្រទេសដែលក្នុងនោះដែរគឺវាបានក្ដោបនៅអត្ថន័យ២គឺ ពាក្យថា ស្មើភាពគ្នា និងភាព ជាម្ចាស់ប្រទេសដែលវាឆ្លុះបញ្ចាំងពីបញ្ហាក្នុងសង្គម។ការរស់នៅដោយស្មើភាពគ្នា ជារៀងមកពលរដ្ឋខ្មែរ មិនធ្លាប់រស់នៅដោយស្មើភាពគ្នានោះទេ ទាំងឳកាសអភិវឌ្ឍន៍ខ្លួន ការទទួលសេវាសង្គម ឬ នៅចំពោះមុខ ច្បាប់ឡើយ។ ប៉ុន្តែបើគេងើបឡើងរើបំរះពីបញ្ហានេះ គេក៏រើជាមួយចលនាណាមួយដោយគ្មានការយល់ដឹង និងទិសដៅច្បាស់លាស់នោះដែរដែលចុងក្រោយលទ្ធផលនៃការចូលរួមរបស់ពួកគេបានត្រឹមតែនាំអោយ អ្នកនយោបាយទាំងនោះបង្កើតជាសង្គមមានវណ្ណៈអ្នកដឹកនាំ និង ប្រជារាស្រ្តស្ថិតក្រោមរូបភាព ប្រជាធិបតេយ្យ តែធាតុពិត វាជាការប្រមូលផ្ដុំអំណាចទៅមនុស្សមួយក្រុមប៉ុណ្ណោះ។ ការរស់នៅក្នុង ភាពជាម្ចាស់ប្រទេសជាទូទៅប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមិនបានយល់ដឹង ឬ ចាត់ទុកខ្លួន ជាម្ចាស់ប្រទេសនោះទេ បើទោះជាពួកគេជាម្ចាស់តាមផ្លូវធម្មជាតិដែលខ្លួនកើតមកលើទឹកដីនេះដូចគេដូចឯងនិងជាម្ចាស់ទៅតាម ផ្លូវច្បាប់ដែលធានាដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញក៏ដោយ។ ផ្ទុយមកវិញពួកគេបែជាចាត់ទុកខ្លួនគ្រាន់តែជាអ្នកកើត មកលើទឹកដីនេះ ប៉ុណ្ណោះពួកគាត់ហាក់ដូចជា គ្មានកាតព្វកិច្ច និងទំនួលខុសត្រូវអ្វីឡើយចំពោះទឹកដីនេះ ព្រោះគាត់យល់ថាកិច្ចការអភិវឌ្ឍន៍ កិច្ចការពារ និងកិច្ចការបំផ្លាញសង្គម វាជារឿងរបស់អ្នកនយោបាយ មួយក្រុម ឬ រដ្ឋាភិបាលប៉ុណ្ណោះ។គាត់ដឹងតែម្យ៉ាងគត់គឺ ការទទួលខុសត្រូវ លើសេចក្ដីសុខក្នុងក្រុម គ្រួសារ របស់គាត់ប៉ុណ្ណោះ។

មាតុភូមិមួយដែលពួកយើងរស់នៅដោយស្មើភាពគ្នាក្នុងភាពជាម្ចាស់ប្រទេសនឹងមិនអាចមានឡើយ ដរាបណាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅតែបន្តជីវិតតាមលំអានខាងលើនោះ។ការធ្វើនយោបាយមិនមែនជាមុខរបរ រកស៊ីនោះទេ វាក៏មិនមែនជារឿងរបស់មនុស្សមួយក្រុមនោះដែរ វាគឺជាកិច្ចការងារសង្គ្រោះប្រទេស សង្គ្រោះប្រជាជន ហើយវាតំរូវអោយប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ចូលរួមគ្នាធ្វើប្រកបដោយការយល់ដឹង។

បើអ្នកជួយមនុស្សម្នាក់អោយមានហូប ចុកគ្រប់គ្រាន់ រួចផុតពីគ្រោះថ្នាក់នោះ តើបុណ្យកុសលនោះ វាធំណាស់ទៅហើយ ចុះទំរាំនយោបាយជួយមនុស្សទូទាំងប្រទេសទៀតនេះ វាមានទំហំប៉ុណ្ណាទៅ?

LDP មិនស្វែងរកសន្លឹកឆ្នោត ប៉ុន្តែស្វែងរកការគាំទ្រគំនិត

គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យតែងប្រកាសថា ការចេញទៅឃោសនានយោបាយ មិនមែនដើម្បីស្វែងរក សន្លឹកឆ្នោតទេ ប៉ុន្តែជាការស្វែងរកការគាំទ្រគំនិត។ ចុះចាំបាច់បង្កើតគណបក្សនិងឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត ធ្វើអ្វី បើមិនចង់បានសន្លឹកឆ្នោត? ហើយហេតុអ្វីបានជាមានអ្នកបោះឆ្នោតឲ្យកាលពីឆ្នាំ២០០៨ និង ២០១២? បើចង់ដឹងច្បាស់សូមបន្តការអានដូចតទៅ៖

ការស្វែងរកសន្លឹកឆ្នោត

អ្វីដែលអ្នកនយោបាយមុនធ្វើគឺធ្វើយ៉ាងណាឲ្យតែបានសន្លឹកឆ្នោតដូចជា ទិញសន្លឹកឆ្នោតក្រោមរូបភាពជា អំណោយ បំភាន់ បំភ័យ លាបពណ៍ អុជអាល ញុះញង់ កុហកបោកប្រាស់គ្រប់មធ្យោបាយតាមតែ អាចធ្វើបានទោះបីជាសកម្មភាពទាំងនោះទុច្ចរិតក៍គេនៅតែធ្វើដើម្បីសន្លឹកឆ្នោត។ គណបក្សមួយចំនួន បានបង្ខំឲ្យសមាជិក ឬ អ្នកស៊ីនុយពីបក្សរបស់គេស្បថថានឹងបោះឆ្នោតឲ្យបក្សរបស់គេ។

ជាក់ស្តែង កាលពីមុនពេលបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១២ គណបក្សសម រង្ស៊ីបានលាបពណ៍គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ថាជាអាយ៉ងរបស់គណបក្សប្រជាជនដើម្បីកុំឲ្យប្រជាជនបោះឆ្នោតឲ្យបក្សសិទ្ធិមនុស្សហើយបោះឆ្នោតឲ្យ បក្សសមរង្ស៊ីវិញ។ នៅឆ្នាំ២០០៨ កម្មវិធីរាជានិយមដែលជាកម្មវិធីរបស់គណបក្សនរោត្តម រណឬទ្ធិ ក៍បានចោទប្រកាន់លោក កឹម សុខា ប្រធានបក្សសិទ្ធិមនុស្សជាអាយ៉ងបក្សប្រជាជន។ នេះជាការ លាបពណ៍បក្សដទៃដើម្បីបានសន្លឹកឆ្នោត។ នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០១១ អជ្ញាធរបានរុះរ៉ើផ្ទះសម្បែង អ្នកបឹងកក់ នៅពេលនោះលោក សួង សុភ័ណដែលជាប្រធានយុវជនគណបក្សសម រង្ស៊ីបានឆ្លៀតឱកាស ចូលរួមញុះញង់ឲ្យយុវជនក្មេងៗនៅបឹងកក់គប់ដុំថ្មលើគ្រឿងចក្ររុះរ៉ើ និង ប៉ូលីស ហើយត្រូវបានប៉ូលីស វាយបែកក្បាលហូរឈាម( បើចង់ដឹងច្បាស់សូមមើលវិដេអូដែលថតនិងផ្សាយដោយវិទ្យុអាស៊ីសេរី ដែលបង្ហាញសកម្មភាពលោក សួង សុភ័ណ ឆ្កាដៃឆ្កាជើងស្រែកឲ្យក្មេងៗធ្វើសកម្មភាពប្រឆាំងប៉ូលីស)។ នេះជាការញុះញង់ដើម្បីធ្វើឲ្យប្រជាជនស្អប់រដ្ឋាភិបាលនិងបោះឆ្នោតឲ្យបក្សប្រឆាំងវិញ។

ចំណែកបក្សកាន់អំណាចប្រើប្រាស់វិធីសាស្រ្តអុជអាលបំបែកបំបាក់បក្សប្រឆាំងទាំងពីរតាមរយៈការ បញ្ចេញសារសំឡេងនៃការសន្ទនារវាងលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីនិងលោក កឹម សុខា។ បក្សកាន់អំនាច ចែកនុយក្រោមរូបភាពជាអំណោយដូចជា សារ៉ុង ក្រម៉ា ប៊ីចេង និង លុយជាដើមដើម្បីបានសន្លឹកឆ្នោត។ កំឡុងពេលបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរឆ្នាំ២០១៣នេះ ក្រុមការងារគណបក្សប្រជាជនបានស្វែងរកសន្លឹកឆ្នោត តាមរយៈការធ្វើពិធីងូតទឹកឲ្យចាស់ៗ ព្រោះចាស់ៗមួយចំនួនបានងាករេទៅគាំទ្របក្សប្រឆាំងដែលសន្យា ផ្តល់ប្រាក់ឧបត្ថម្ភដល់ចាស់ៗចាប់ពីអាយុ៦៥ឆ្នាំឡើងទៅ៤ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយខែ។ម៉្យាងវិញទៀតគេបំភាន់ ប្រជាជនដោយប្រៀបធៀបតួនាទីក្នុងការកសាង អភិវឌ្ឍន៍ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវថ្នល់ សាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ ប្រឡាយទឹកជាដើមរបស់រដ្ឋាភិបាល ជាមួយគណបក្សប្រឆាំងដែលមានតែតួនាទីឃ្លាំមើលការ អនុវត្តរបស់រដ្ឋាភិបាល។មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ អនុប្រធានគណបក្សកាន់អំណាចថែមទាំងគំរាម ដកហូត យកមាស៊ីនបូមទឹកវិញ និងឈប់ធ្វើបុណ្យប្រសិនគណបក្សរបស់គាត់ចាញ់ឆ្នោត។ បក្សកាន់អំនាច តែងរំលឹកថ្ងៃ៧មករាដើម្បីឲ្យប្រជាជនសងគុណតាមរយៈសន្លឹកឆ្នោត។ ទស្សនៈវិទូចិន ខុង ជឺ បានលើកឡើងថា គុណដែលយើងធ្វើចំពោះអ្នកដទៃនឹងរលាយសាបសូន្យនៅពេលយើង ទាមទារឲ្យគេ សងគុណយើងវិញ។ នេះបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថាអ្នកនយោបាយមួយចំនួនខិតខំធ្វើអ្វីគ្រប់យ៉ាងប៉ុន្តែក្នុង គោលបំណងឲ្យប្រជាជនស្រឡាញ់ដើម្បីបានសន្លឹកឆ្នោតតែប៉ុណ្ណោះមិនមែនកើតឡើងដោយសារកាតព្វ កិច្ចឬ ក្តីអាណិតស្រឡាញ់ពិតប្រាកដចំពោះជនរួមជាតិឡើយ។នេះមានន័យថាអ្វីដែលគេធ្វើគឺដើម្បីប្តូរ យកសន្លឹកឆ្នោតដែលជាប្រយោជន៍អំណាចផ្ទាល់ខ្លួន។

ការស្វែងរកការគាំទ្រគំនិត

គណបក្សនយោបាយគឺជាមនុស្សមួយក្រុមដែលមានគំនិតទស្សនៈដូចគ្នា ឬ ស្រដៀងចំពោះអ្វីដែល រដ្ឋាភិបាលគួរធ្វើហើយរួមគ្នាបង្កើតជារចនាសម្ព័ន្ធដឹកនាំនិងធ្វើសកម្មភាពស្វែងរកការគាំទ្រគំនិតនោះពី មហាជនបន្ថែមទៀតដើម្បីឲ្យប្រជាជនចូលរូមនិងឈ្នះឆ្នោតដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលអាចអនុវត្តនូវគំនិតទាំងនោះ បាន។មនុស្សមួយក្រុមតូចមិនអាចឈ្នះឆ្នោតដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលបានឡើយ ទាល់តែស្វែងរកការគាំទ្រគំនិត ឲ្យបានចាប់ពី៥០%+១ឡើងទៅ។ ក្នុងប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដ ការស្វែងរកការគាំទ្រគំនិត ត្រង់នេះសំដៅទៅលើការស្វែងរកការគាំទ្រគោលនយោបាយ ឬ យន្តការរបស់គណបក្សសម្រាប់យកទៅ អនុវត្តនៅពេលឈ្នះឆ្នោតដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល។ ដើម្បីទទួលបានការគាំទ្រលុះត្រាតែពន្យល់ពីអត្ថប្រយោជន៍ នៃគំនិតនោះពេលត្រូវបានអនុវត្ត។

គណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យយល់ឃើញថាប្រភពនៃបញ្ហាទាំងឡាយគឺបណ្តាលមកពីអំណាច ប្រមូលផ្តុំលើមនុស្សម្នាក់ ហើយទស្សនៈដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាគឺ ត្រូវបំបែកអំណាចអ្នកដឹកនាំឬ បន្ថយអំណាច អ្នកដឹកនាំ តាមរយៈយន្តការ៨ចំណុច។

លក្ខណៈគណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ

គោលដៅ មាតុភូមិមួយដែលពួកយើងរស់នៅដោយស្មើភាពគ្នាក្នុងភាពជាម្ចាស់ដោយធ្វើឲ្យសម្រេចបានតាមរយៈការអនុវត្តយន្តការ៨ចំណុច។

ចំណុចចាប់ផ្តើមពន្យល់ពីប្រជាធិបតេយ្យ សីលធម៍សង្គម កិច្ចប្រតិបត្តិព្រះធម៍ ដើម្បីឲ្យប្រជាជនយល់ដឹងពីប្រជាធិបតេយ្យនិងចូលរួមប្រកបដោយសីលធម៍។

ធនធានមនុស្ស បេះដូងស្រឡាញ់ជាតិនិងមានចំណេះដឹង

ឥរិយាបទនយោបាយ សុចរិតជាបាតគ្រឹះនៃគ្រប់ឥរិយាបទនយោបាយ។ មិនបំផ្លើសបំផ្លោង មិនញុះញុងអុចអាល មិនកុហកបោកប្រាស់ មិនលាបពណ៍អ្នកដទៃ គឺធ្វើតែសកម្មភាពដែលយល់ថា ត្រឹមត្រូវស្របតាមឧត្តមគតិក្នុងការជួយអ្នកដទៃ។

យើងបោះឆ្នោតគាំទ្រគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ មានន័យថាយើងគាំទ្រគំនិតរបស់គណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បី ប្រជាធិបតេយ្យនិងលក្ខណៈទាំង៤ខាងលើរួមមាន គោលដៅ ចំណុចចាប់ផ្តើម ធនធានមនុស្ស និង ឥរិយាបទនយោបាយ។

អ្នកគាំទ្រគណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យមិនដែរ ប្រាប់ ឬ ណែនាំឲ្យក្រុមគ្រួសារ មិត្តភក្រ័្ក បោះឆ្នោត ឲ្យគណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យដោយគ្មានយល់អ្វីសោះឡើយ ប៉ុន្តែពួកគេប្រាប់ឲ្យក្រុមគ្រួសារ មិត្តភក្រ័្កស្តាប់ការពន្យល់អំពីគំនិតឬ ទស្សនៈរបស់គណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យដើម្បីយល់រួច គាំទ្រគំនិតនោះ។

ទាល់តែយល់សិនចាំបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ ព្រោះគណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បី ប្រជាធិបតេយ្យស្វែងរកការគាំទ្រគំនិត។ កាលណាយើងគាំទ្រគំនិតរបស់គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ នោះយើងនឹងទៅបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ។ សន្លឹកឆ្នោតដែលបោះឆ្នោតគាំទ្រគណបក្ស ប្រជាធិបតេយ្យបង្ហាញថាអ្នកបោះឆ្នោតយល់ស្របនិងគាំទ្រគំនិត ទស្សនៈរបស់គណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បី ប្រជាធិបតេយ្យ។ យើងធ្វើនយោបាយដោយចំណុចចាប់ផ្តើមគឺពន្យល់ដើម្បីស្វែងរកការគាំទ្រគំនិតឲ្យបាន ចាប់ពី៥០%+១ឡើងទៅដើម្បីឈ្នះឆ្នោតដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល។ ប្រជាជនដែលយល់និងគាំទ្រគំនិត គណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យចូលរួមជាកម្លាំងកាយ កម្លាំងប្រាជ្ញា និង កម្លាំងថវិកា ហើយ បោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ។

មកដល់ត្រង់ចំណុចនេះអ្នកប្រាកដជាយល់ពីអត្ថន័យនៃ ការស្វែងរកសន្លឹកឆ្នោត និងការស្វែងរកការគាំ ទ្រគំនិត។ មនុស្សមួយចំនួនយល់ពីអត្ថន័យនៃការស្វែងរកសន្លឹកឆ្នោត និង ការស្វែងរកការគាំទ្រគំនិត បាននិយាយថានឹងមិនទៅបោះឆ្នោតទេ ប្រសិនបើគ្មានគណបក្សសម្ព័ន្ធដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ។

ប្រភពព័ត៌មាន៖ រៀនពុទ្ធិ

បញ្ជាក់៖ រាល់អត្ថបទនិងរូបភាពដែលបានចុះផ្សាយទាំងនេះមិនមែនជាកម្មសិទ្ធិរបស់ Sampann IT ឡើយ ការចំលងផ្សព្វផ្សាយចែកចាយបន្ត គឺជាការទទួលខុសត្រូវរបស់សាម៉ីជន...សូមអរគុណ!!!